มหาวิทยาลัยมหาสารคาม มีกำเนิดมาจากวิทยาลัยวิชาการศึกษามหาสารคาม ซึ่งตั้งขึ้นเมื่อวันที่ 27 มีนาคม พ.ศ. 2511 โดยมีจุดมุ่งหมายเพื่อที่จะขยายการศึกษาชั้นสูงไปสู่ภูมิภาค ต่อมาได้รับการยกฐานะขึ้นเป็นมหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒมหาสารคาม เมื่อปีพุทธศักราช 2517 และได้แยกตัวเป็นมหาวิทยาลัยเอกเทศภายใต้ชื่อ      ” มหาวิทยาลัยมหาสารคาม ” เมื่อวันที่ 9 ธันวาคม พ.ศ. 2537 โดยพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวทรงลงพระปรมาภิไธย ในพระราชบัญญัติมหาวิทยาลัย ซึ่งได้มีการประกาศในราชกิจจานุเบกษา เล่มที่ 111 ตอนที่ 54 ก นับเป็นมหาวิทยาลัยของรัฐแห่งที่ 22 ของประเทศไทย

               สภาคณาจารย์ มหาวิทยาลัยมหาสารคาม ได้จัดตั้งขึ้นตามประกาศราชกิจจานุเบกษาพระราชบัญญัติ มหาวิทยาลัยมหาสารคาม พ.ศ. 2537 ประกาศ ณ วันที่ 7 ธันวาคม พ.ศ. 2537 อาศัยอำนาจตามความในมาตรา 14 (2) และมาตรา 22 ให้มีสภาคณาจารย์ ประกอบด้วยกรรมการ ซึ่งคณาจารย์ประจำมหาวิทยาลัยเลือกจากคณาจารย์ประจำมหาวิทยาลัย สภาคณาจารย์มีหน้าที่ให้คำปรึกษา และข้อแนะนำในกิจการของมหาวิทยาลัยต่ออธิการบดี และหน้าที่อื่นตามที่อธิการบดีมอบหมาย องค์ประกอบ จำนวนกรรมการ หลักเกณฑ์และวิธีการเลือก วาระการดำรงตำแหน่งการพ้นจากตำแหน่ง และการดำเนินงานของสภาคณาจารย์ ให้เป็นไปตามข้อบังคับมหาวิทยาลัย